Een motet (van het Frans: mot = woord, motet = woordje) is een polyfoon (meerstemmig) muziekstuk voor een meerstemmig koor  zonder instrumentale begeleiding. Het motet ontstond in de 13e eeuw uit de gregoriaanse misviering in de Notre Dame te Parijs. Waarschijnlijk raakte men uitgekeken op de éénstemmige gregoriaanse melodieën en voegde daarom een tweede, tekstloze stem toe. Deze composities gingen 'motet' heten vanaf het moment dat er woordjes werden bedacht bij die tweede stem. Die nieuwe stem heette de 'motetus'. Het was een beweeglijke zangpartij met een andere tekst dan de 'tenor' die daaronder in rustige notenwaarden de vaste gregoriaanse melodie zong.

De tekst van de motetus gaf vaak wereldlijk commentaar op de religieuze tekst van de tenor, zodat een soort discussie ontstond binnen het motet. Vaak werd daarboven nog een derde stem toegevoegd, zodat de motetus de 'middenmoot' in het geheel werd. In de 14e eeuw gold het motet als wereldlijk genre. Maar in de 15e eeuw keerde het weer terug naar de kerk en werd een verzamelnaam voor expliciet religieuze werken. Componisten als Josquin des Prez en Orlando di Lasso schreven in de 15e en 16e eeuw complexe vier-, vijf- en zes-stemmige motetten. Deze hadden slechts één Latijnse tekst die soms zelf bedacht was (bijv. gelegenheidsmotetten), maar vaker ontleend was aan de liturgie ( magnificat, salve regina, psalmteksten). Hoewel de vorm steeds in beweging bleef, was de oorsprong ook in later tijden nog herkenbaar. In de zes motetten die Bach bijvoorbeeld componeerde voor dubbelkoor, gedeeltelijk met instrumentale begeleiding, hanteerde hij verschillende gelijktijdig gezongen teksten.

Bronvermelding: Deze tekst komt van internet. We hebben de naam van de auteur niet kunnen vinden.

 

Zie ook de pagina  "Gewijde polyfonie" van Jan de Kruijff.

 

De playlist "Motettenkoor" op Spotify bevat meerdere titels die ook op ons repertoire staan